De Nederlandse regering gaat zich sterk maken voor een gezonde levensstijl. Met behulp van de iPH (Institute For Positive Health) worden (huis)artsen van de toekomst opgeleid in leefstijlgeneeskunde als fundament voor preventie en behandeling van diverse chronische aandoeningen. Binnen 10 jaar dient ‘leefstijl als medicijn’ in de artsenopleiding en gezondheidszorg geïmplementeerd te zijn.

Jammer dat dit nog eens 10 jaar gaat duren want de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) heeft ziektepreventie door leefstijl al 2200 jaar als basis. Acupunctuur, Chinese kruiden, massage zoals Tuina en Shiatsu, lichaamswerk zoals QiGong, meditatie en voeding zijn de disciplines van de Chinese gezondheidszorg. Wanneer huisartsen en specialisten zouden samenwerken met een TCG-zorgverlener zou de implementatie van ‘leefstijl als medicijn’ een grote stap verder brengen.

De persoonsgerichte aanpak staat centraal in het behandelplan van TCG-zorgverlener. Het is de doelstelling van de Traditionele Chinese Geneeskunde om naast het herstellen van de gezondheid de patiënt te onderwijzen over wat zijn gezondheid is. Ieders gezondheid heeft vanuit de TCG een heel persoonlijke benadering nodig. Uitgangspunt hierbij is dat gezondheid nauw samenhangt met ieders persoonlijke kwaliteit van leven.

Persoonlijke aanpak is de sleutel

Een TCG-zorgverlener zal bij de intake verschillende vragen stellen over het eetpatroon van de cliënt. Hierdoor krijgt de zorgverlener informatie over hoe het lichaam kan worden beïnvloed door voeding. De therapeut zoekt naar de relatie tussen de klachten, het eetpatroon en welke symptomen mogelijk een andere oorzaak hebben. Bijvoorbeeld zuivel (o.a. melk en kaas) komt in Nederland in veel eetpatronen terug. Klachten die hierdoor veel voorkomen zijn: snelle verzuring tijdens het sporten, veel slijmproductie in keel en/of mond en chronische verkoudheid. Als de cliënt deze klachten heeft dan is de vraag of het eten van zuivelproducten bijdraagt aan de gezondheid en kwaliteit van leven van de cliënt. Wanneer de cliënt aanpassingen doet in leefstijl op basis van de inzichten en adviezen die de TCG-zorgverlener biedt, wordt er gewerkt aan preventieve, persoonlijke gezondheidszorg.

Acupunctuur kan helpen je lichaam zo goed mogelijk voor te bereiden op een zwangerschap, zodat de kans dat het vanzelf lukt optimaal is. Ook wordt acupunctuur bij vruchtbaarheidsbehandelingen aanvullend ingezet, om de kans van slagen te vergroten.

Acupunctuur en zwanger worden

Met acupunctuur kun je het zwanger worden op allerlei manieren helpen. Een goede gezondheid is belangrijk om de conceptie te laten lukken, maar ook voor de aanleg van de placenta en de vroege ontwikkeling van de baby. Acupunctuur kan je gezondheid ondersteunen en zo je lichaam voorbereiden op de zwangerschap. Maar ook bij vruchtbaarheidsproblemen als endometriose, het uitblijven van de eisprong, problemen met de eierstokken of eileiders, herhaalde miskramen of verminderde zaadkwaliteit kan acupunctuur een positieve invloed hebben. Wordt er geen oorzaak gevonden voor een uitblijvende zwangerschap en moet je verder met de diagnose ‘onbegrepen onvruchtbaar’, dan is acupunctuur vaak toch nog zinvol, omdat deze geneeswijze een andere manier van kijken naar gezondheid heeft. Uiteraard zijn er, net als bij vruchtbaarheidsbehandelingen, geen garanties. Het helpt je om zo gezond en ontspannen mogelijk bezig te zijn met zwanger worden.

Vruchtbaarheid vrouw

Voor de vruchtbaarheid van de vrouw begint een acupuncturist meestal met het reguleren van de menstruatiecyclus. Het is niet alleen vervelend als je onregelmatig menstrueert of veel pijn of bloedverlies hebt, maar het betekent vaak ook dat het evenwicht in de hormoonaanmaak verstoord is. Acupunctuur kan helpen dit te herstellen; een belangrijke voorwaarde voor de vruchtbaarheid. Het uitgangspunt bij de Traditionele Chinese Geneeskunst is: je kunt pas zaaien als de voedingsbodem er klaar voor is. Het advies is daarom om zes tot acht weken voordat je gaat proberen zwanger te worden of een vruchtbaarheidstraject begint, te starten met acupunctuur. Die tijd is nodig om je lichaam optimaal voor te bereiden.

Vruchtbaarheid man

Veel onderzoeken laten zien dat acupunctuur en ook Chinese kruiden een positief effect hebben op de spermakwaliteit. De reguliere geneeskunde heeft vaak geen oplossing voorhanden als het probleem bij de man ligt. Dan wordt al snel gekozen voor IVF en ICSI; vrij zware behandelingen en vooral voor de vrouw belastend. Lukt het om met acupunctuur de zaadkwaliteit te verbeteren, dan wordt een IUI-behandeling ook een optie. Dit is minder ingrijpend. En soms ontstaat er zelfs toch een natuurlijke zwangerschap. Mannen met verminderde vruchtbaarheid wordt geadviseerd minimaal drie maanden acupunctuur te proberen, omdat de zaadaanmaak gemiddeld zeventig tot negentig dagen duurt

Acupunctuur bij IUI, IVF en ICSI

Reguliere behandelingen en alternatieve geneeswijzen als acupunctuur kunnen elkaar goed aanvullen. Het wordt daarom steeds vaker ‘aanvullende’ of ‘complementaire’ geneeswijzen genoemd, in plaats van ‘alternatieve’. Een goed voorbeeld is de begeleiding van stellen bij vruchtbaarheidsbehandelingen als IUI, IVF en ICSI.

Acupunctuur ondersteunt deze behandelingen en helpt om de bijwerkingen van medicatie te verminderen. Precies afgestemd op de fase van de behandeling en op de conditie van de vrouw op dat moment. Voor een punctie richt de acupuncturist zich vooral op vermindering van pijn en stress en bij een terugplaatsing staan rust in de baarmoeder en het verminderen van baarmoedercontracties centraal. Zo is de kans het grootst dat de poging slaagt en dat je je tijdens het behandeltraject zo goed mogelijk voelt. Ook tussen twee pogingen door kan acupunctuur je lichaam helpen tot rust te komen en de hormoonbalans, die door de behandeling is beïnvloed, te herstellen. De kans dat een volgende poging lukt is dan groter.

Behandeling met acupunctuur om zwanger te worden richt zich op een aantal punten:

• reguleren van de cyclus
• stimulatie van de bloedcirculatie in eierstokken en baarmoeder
• verdikking van het baarmoederslijmvlies
• verbeteren van de kwaliteit van de eicel
• ontstressen
• versterken van het immuunsysteem
• verminderen van de baarmoedercontracties als er via bijvoorbeeld IVF een bevrucht eitje wordt teruggeplaatst

Acupunctuur behandeling

Als je voor het eerst langs komt, krijg je een uitgebreide intake. Er wordt van alles gevraagd over je gezondheid, medische geschiedenis en levensstijl, bekijk je tong en voel je polsen. In de Traditionele Chinese Geneeskunst zijn dit manieren om een diagnose te stellen. Vervolgens wordt er bepaalt welke behandeling het beste bij jou past en hoe vaak je waarschijnlijk terug moet komen. Meestal worden er de eerste keer ook al wat naaldjes geplaatst. Je ligt daarvoor ongeveer twintig minuten op een behandeltafel (je ondergoed mag je aanhouden). Mocht je het je afvragen: de naaldjes worden nooit in of bij je geslachtsdelen geplaatst, ook niet bij vruchtbaarheidsproblemen. Misschien lijken de plekken waar de naaldjes komen voor jou heel onlogisch, maar als acupuncturist weet ik precies waar op een meridiaan hij ze moet plaatsen om de energiestroom te verbeteren.

Acupunctuur tijdens de zwangerschap

Ben je zwanger, dan kan acupunctuur de eerste termijn ondersteunend werken, bijvoorbeeld bij een gezonde aanleg van de placenta en om de kans op een miskraam te verkleinen.

Drieduizend jaar geleden behandelden Chinese acupuncturisten voor het eerst zwangere vrouwen met moxa-therapie. Veel wetenschappelijk onderzoek heeft ervoor gezorgd dat acupunctuur in het westen steeds bekender en vertrouwder werd. In de JAMA (Journal of American Medical Association) stond in 1998 een studie over moxa-therapie bij zwangere vrouwen in het westen.

In Nederland worden ongeveer tweehonderdduizend baby’s per jaar geboren. Vlak voor de bevalling liggen zevenduizend baby’s (3,5%) in een stuit. De meeste daarvan worden gehaald met een keizersnede om de risico’s van een natuurlijke stuitbevalling te voorkomen.

De studie in de JAMA heeft bijgedragen aan de toenemende belangstelling in Nederland voor deze behandelwijze. In de studie stond namelijk dat de kans dat een baby spontaan draait, met moxa-therapie tijdens de 33ste tot de 36ste week, vergroot wordt van 50% naar 75%.

Dat betekent dat er in Nederland jaarlijks 1750 minder baby’s in stuitligging geboren hoeven te worden als de moeders tussen de 33ste en 36ste week moxa-therapie krijgen. Dus 1750 vrouwen meer kunnen een natuurlijke bevalling hebben.

Hoe werkt moxa-therapie?

Er is een westerse, fysiologische verklaring voor de werking van moxa-therapie en een oosterse vanuit de Traditionele Chinese Geneeskunst (TCG).

Volgens de TCG komt er verwarmende energie (ofwel Yang) in het kleine bekken als je Blaas 67 (ofwel Zhi Yin) verwarmt aan de zijkant van de kleine teen. De verwarmende energie in het kleine bekken zorgt voor beweging. In het kleine bekken ligt ook de baarmoeder. Door de beweging in het kleine bekken wordt de baby ook beweeglijk en gaat hij (of zij) draaien.

Volgens de westerse geneeskunde wordt door moxa-therapie de baarmoeder beter doorbloed. Daardoor rijpt hij beter en is de kans groter dat het kindje spontaan draait. Bovendien stimuleert moxa vermoedelijk de bijnier en de hormonen die de bijnier produceert, beïnvloeden het spierweefsel van de baarmoeder. Daardoor zou het kindje beweeglijker worden en uiteindelijk kunnen draaien.

Alle voordelen van moxa-therapie op een rijtje

• De behandeling is voor de aanstaande moeder en voor het ongeboren kind zeer veilig. De spontane draaiing wordt uitgelokt; er is geen direct contact met de baby.
• De behandeling is niet belastend voor de moeder. De uitwendige versie die een gynaecoloog uitvoert in de 36ste week, kan zeer belastend zijn.
• Er zijn geen bijwerkingen bekend.
• In 75% van de gevallen draait het ongeboren kind spontaan in de baarmoeder, mits de behandeling tussen de 33ste en de 36ste week van de zwangerschap is uitgevoerd.
• Door moxa-therapie is de kans 75% groter dat de aanstaande moeder op een natuurlijke manier kan bevallen.